Dit is het verhaal over een van de vergeten groenten uit de Prehistorie, de Eenkoren. Gemeten naar menselijke activiteiten gaat de prehistorie miljoenen jaren terug, waarbij verschillende menstypen onderscheiden kunnen worden naar gelang het verstrijken van de tijd. Tot voor duizenden, tienduizenden jaren moest de mens in zijn eigen voedsel voorzien en werd er gegeten wat er in de vrije natuur voorhanden was. Dit veranderde toen de mens de grond leerde bewerken en cultiveren. Er ontstonden nederzettingen. Waarmee we in feite belanden in de tijd van de Bandkeramiekers en ons verhaal over de Eenkoren begint.
Geplaatst in een prehistorisch perspectief is dit verhaal eigenlijk van recente datum. Want de cultuur van de bandkeramiek is van ongeveer 5000 jaar voor Christus. De Bandkeramiekers, een volk dat afkomstig is uit het noordelijk deel van de Balkan, vonden in die tijd hun weg naar onze omgeving en raakten vooral geïnteresseerd in de Limburgse vruchtbare löss. Door die belangstelling en hun bereidheid om die vruchtbare grond te bewerken kon daar een agrarische cultuur ontstaan. Met als gevolg dat zo de eerste boeren hun intrede in onze regionale geschiedenis deden en de Eenkoren (Triticum Monococcum) introduceerden als één van de vroegst gecultiveerde tarwesoorten, welke de Bandkeramiekers gebruikten voor hun voedselvoorziening. Echter in het verloop van de tijd is dit voedselproduct dus in onbruik en in de vergetelheid geraakt.
Dit jaar is Marcel Conraads, een van de vrijwillige medewerkers van ons museum, begonnen met een experiment rondom vergeten groenten uit de Prehistorie. Met een van die gewassen, genaamd “Eenkoren”, neemt hij belangstellende bezoekers mee op een reis terug naar die tijd. Het zaad van “Eenkoren” bleek lang niet bij ieder tuincentrum te koop. Dankzij enig speurwerk kon het zaad al vroeg in het jaar toch worden besteld. Omdat er voor gekozen werd om de “Eenkoren” net als destijds te verbouwen in een moestuin, in de volle grond, is in april de grond onkruidvrij gemaakt, waarna het zaad verdeeld is over het stukje grond, waar dit experiment plaats vindt. Vervolgens brak een periode aan waarin het gespannen afwachten is tot het moment dat het kiemen van de “Eenkoren”zichtbaar wordt….
Bezoekers van het Museum Valkenburg kunnen binnenkort op de Middenverdieping vitrines bekijken met daarin vuurstenen werktuigen uit oude boerenculturen of uit nog eerdere historische perioden. Een terugblik die de moeite waard is als bedacht wordt dat het een blik biedt op de oorsprong van het arsenaal van werktuigen dat de mens gebruikte om zijn omgeving te bewerken en naar zijn hand te zetten, zoals de Bandkeramiekers daarmee in onze directe omgeving begonnen.
